کلمه طیبه

سوره ابراهیم آیه ۲۴ تا ۲۶أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء
تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَیَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ
وَمَثلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ الأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَار
آیا ندیدى خدا چگونه مثل زده سخنى پاک که مانند درختى پاک است که ریشه‏اش استوار و شاخه‏اش در آسمان است میوه‏اش را هر دم به اذن پروردگارش مى‏دهد و خدا مثلها را براى مردم مى‏زند شاید که آنان پند گیرند . و مثل سخنى ناپاک چون درختى ناپاک است که از روى زمین کنده شده و قرارى ندارد.

کلمه طیبه نشانه ای دارد و آن این است که در طول زمان نتایج شیرینی به بار می آورد و مانند درختی است که ریشه استواری دارد و رشد و نمو می کند و میوه می آورد. میوه های خوراکی و شیرین. پس اگر می بینید کسی ایده ای مطرح کرده که نا استوار است و هرکس هر طور دلش بخواهد از آن برداشت می کند یا اینکه اصلا کسی سراغش نمی رود و اگر هم برود این ایده قابل رشد و توسعه نیست این ایده مصداق کلمه طیبه نیست. اگر ایده ای توسعه هم بیابد اما میوه های شیرینی نداشته باشد باز هم کلمه طیبه نیست.
این مصداقی است استوار برای سنجش کلمه طیبه از کلمه خبیثه. اگر اسلام کلمه طیبه است چون رشد و نمو کرد و هنر و معماری و ادبیات فلسفه از آن پدیدار شد. اگر ایده فاشیزم رشدی نکرد و عاقلان پی اش را نگرفتند و وقتی هم که این ایده حاکم بود میوه های شیرینی نداشت پس فاشیزم کلمه خبیثه است.
اینکه یک ایده مصداق طیبه است یا خبیثه است را باید نخست در استواری منطقی اش جست و دوم در رشد و نمو آن و سوم در نتایجش .برای دیدن نتایج هم گذشت زمان لازم است . بر این اساس حتی اگر ایده ای از نظر منطقی استوار به نظر برسد اما قابل توسعه نباشد یا اینکه قابل توسعه باشد اما نتایج نیکی نداشته باشد چون درختی ناپاک است که بر روی زمین ارامش ندارد و نه می تواند سایه ای برای شما فراهم کند نه میوه ای.
نمونه یک کلمه طیبه قانون طلایی اخلاق یا همان انصاف است که می گوید هرچه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند. سخنی که هنوز در موردش کتاب نوشته می شود.اگر امروز من در سایه امنیت می توانم این نوشته را بنویسم و شما آنرا بخوانید یکی از میوه های وجود این کلمه طیبه است.
نکته ی دیگری که در این آیات است این است که پیش از این آیات خدا درختان باغهای بهشت را وصف می کند به این صورت :

و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏اند به بهشتهایى درآورده مى‏شوند که از زیر [درختان] آن جویبارها روان است که به اذن پروردگارشان در آنجا جاودانه به سر مى‏برند و درودشان در آنجا سلام است

با کنار هم گذاشتن این آیات این پندار به ذهن می آید که شاید درختان سایه دار و میوه دار بهشت تجسم همین کلمات طیبه باشند. ما در این دنیا هم در آسایش و آرامش ناشی از این کلمات طیبه زندگی می کنیم. درختانی که انسانهای پیش از ما آنها را کاشته اند و ما از سایه و میوه اش بهره می بریم. ما در این دنیا در سایه انصاف و عدالت و قانون و بهداشت و تقوا است که می توانیم بیاساییم.