اولویت در حق و در تکلیف

در قرآن کریم در سوره احزاب آیه است که چنین می گوید : النبی اولی بالمومنین من انفسهم ... این آیه به عنوان یکی از دلایل ولایت مطرح می شود و بر اساس آن اولویت پیامبر در حقوق و بالطبع در فرمانروایی اثبات می شود.اما جالب است بدانید که روایاتی که این آیه را تفسیر می کنند ولایت و اولویت در این آیه را به صورت اولویت در حق و در تکلیف به صورت همراه هم بیان می کنند.به این معنی که پیامبر نه تنها در حقوق بر مومنین اولویت دارد بلکه در وظایف نیز چنین است یعنی اگر وظیفه ای بر عهده مومن بود و از عهده اش بر نمی آمد بر پیامبر واجب است که آنرا انجام دهد . در اصول کافی در کتاب حجه و در باب حقوق متقابل امام و مردم روایاتی در تایید این معنی آمده . از جالب ترین آنها روایتی است از امام صادق که در پاسخ کسی که تفسیر این آیه را نمی داند می فرماید اگر در زندگی و پس از مرگ مومن ، اموال مومن برای ادای قرض و مخارجش کافی نباشد بر عهده امام است که آنرا بپردازد و می فرماید که بعد از نزول این آیه گروه زیادی از یهودیان مسلمان شدند چرا که دانستند در صورت ایمان آوردن حتی پس از مرگ و یا در ناتوانی و فقر پیامبر(و جانشینان وی) موظف به تامین نیازهای زن و فرزندان آنان هستند. در روایتی دیگر حتی گفته شده اگر امام چنین نکند گناهکار است و بر مومن گناهی نیست.مایه رنحش است که همواره مفسرین تنها بر بخش نخست معنا تکیه می کنند و از معنای کامل آیه سخنی به میان نمی آورند.

عبرت

مدتی است که در میان برخی از افراد مذهبی خطر گرایش شیعیان به وهابیت در سر زبانهاست. این افراد مذهبی همواره نگرانند که نکند مردم گرایشی به وهابیت پیدا کنند و از راه بدر شوند. با افزایش تعداد افرادی که به حج و عمره می روند و تبلیغات سعودی ها نگرانی این افراد بیشتر و شدید تر می شود.گهگداری حتی این نگرانی در میان علما هم دیده می شود اما من به شخصه تا به حال نه شنیده ام و نه دیده ام که کسی از شیعیان وهابی شده باشد.ترس این افراد از گرایش مردم به وهابیت موجب می شود تا چشم بر روی بسیاری از کارها و حرفهای غالیانه ببندند تا تنور محبت اهل بیت از دید خودشان گرم بماند و یا با تاکید بر نزدیکی ظهور و القای تاثیر امام زمان در امور مختلف مردم را در مقابل تبلیغات وهابیان از دید خودشان بیمه کنند. اما از دید من امکان گرایش شیعیان به وهابیت بسیار بسیار اندک است . برای نظر خودم به جز تجربه دلایل دیگری هم دارم که نیازی به ذکرش نمی بینم. اما خطری که متوجه اعتقادات مردم شده است را همین تفکرات و رفتار غالیانه در مورد معصومین و به ویژه امام زمان می بینم.رشد تفکرات غالیانه و افزایش بیش از حد احساسات شدید مذهبی همیشه مصادف است با کاهش قدرت تفکرات عقلانی. کاهش تفکرات عقلانی هم راه را برای هر گزافه گویی می گشاید . این چنین است که به جای اخباری از گرویدن گروه گروه مردم به وهابیت خبرهای زیادی به گوش می رسد از ادعای نیابت امام زمان یا نبوت و وحی و حتی اولوهیت. اگر تعداد همین اخبار را در نظر بگیرید به راحتی قانع می شوید که خطر دقیقا از ناحیه غلو و بی عقلی است نه از ناحیه وهابیت.
در کتابهای تاریخی ما به اشتباه و به سرعت از ذکر وقایع مربوط به ظهور باب در دوره قاجار عبور می شود اما هر صاحب نظری که نگاهی به رخدادهای آن دوره بیندازد آنرا سرشار از اتفاقهای عبرت آموز می بیند.در دوره ای که مردم ایران بسیار در اعتقادات خود متعصب تراز امروز بودند شخصی ظهور می کند به نام علی محمد شیرازی . این فرد مدتی علوم دینی را مطالعه می کند و مدتی نیز در دشت و بیابان به ریاضت مشغول می گردد. بعد از مدتی با حالتی پریشان به شهر بر می گردد و مدعی می شود باب یا واسطه ارتباط با امام زمان است. اندکی بعد ادعا می کند که خود امام زمان است . با اینکه نامش و نام والدینش و محل تولدش را همه می دانستند . مدتی بعد ادعا می کند که به وی وحی نازل می شود و او از حضرت محمد بالاتر است و کتابش نیز ناسخ قران است و کسی نمی تواند مانند آن بیاورد. وی شریعتی جدید بنا می کند و البته در همه این مراحل هم افراد زیادی به وی ایمان می آورند. ایمان آوردن مجتهدی سرشناس در زنجان و چند روحانی دیگر به وی موجب رونق شریعت وی می گردد تا جایی که نقل است که زمانی وی را دستگیر کرده و به ارومیه بردند پس از اینکه وی به حمام رفت مردم شهر هر استکان از خزینه را به قیمت گزاف از حمامی خریدند.کار بابیان در زنجان به حدی بالاگرفت که شهر به تصرفشان در آمد و نیروهای دولتی به سختی توانستند آنها را شکست دهند. روحانیان مسلمان برای مقابله با باب مجالس مناظره ای با وی تشکیل دادند و در همه آنها نتیجه به ضرر علی محمد شیرازی بود.وی از برخی از مفاهیم و اعتقادات مذهب شیعه (مثل مساله بدا و یا غیبت امام زمان و تحدی قرآن )به نفع و به روش خودش سو استفاده کرد و بر رونق کارش افزود.با وجود شکست وی در تمام مناظرات با علما باز هم گروه زیادی از مردم به وی گرویدند چرا که بسیاری از مردم توانایی قضاوتهای عقلانی و نقادی نداشتند. در نهایت این فتنه پس از دردسرها و خونریزی های بسیار از دو طرف فرونشست. اگر مردم به بی فکری و عدم نقادی تشویق شوند و تنها بر آتش احساسات آنها دمیده شود همواره امکان دارد که شیطانی از راه برسد و بر احساسات مردم سوار شود. سرو کار داشتن با مردمی که اهل چون چرا نیستند و هر چیزی را به راحتی می پذیرند در ابتدا ممکن است برای راهبران دینی شیرین و دلپذیر باشد اما این میوه شیرین به سرعت می تواند فاسد شود و یا به لقمه ای لذیذ در دهان دشمن تبدیل شود.از دید من تحمل برخی چون چرا ها و نافرمانی های فکری به پروراندن مردمی احساساتی و فرمانبر می ارزد.

ناسزا گو به بهشت وارد نمی شود

رسول اکرم فرمود :
الْجنَّةُ حرامٌ علی کُلِّ فاحِشٍ انْ یدخُل ها
داخل شدن در بهشت برای فحّاش حرام است

بی ادب دین ندارد

امام حسن علیه السلام می فرماید
لا دین لمن لا ادب له
دین ندارد آنکه ادب ندارد.

پرسشهایی در مورد ابراهیم خلیل الله و قربانی نمودن فرزندش

در قرآن می خوانیم که ابراهیم ع در خواب دید که فرزندش را قربانی می کند. چنین اندیشید که باید چنین کند. رویایش را برای فرزندش گفت و فرزند به گمان پدر پی برد و از وی خواست آنچه را که می اندیشد عملی کند و وی تسلیم است. ابراهیم وی را به قربانگاه برد و از طرف خدا پیام آمد که تو رویایت را تصدیق کردی. این آزمون بزرگی بود.ما قربانی بزرگی را فدای فرزندت کردیم.(سوره صافات آیات ۱۰۲ تا ۱۱۱)
در این جا چند نکته جالب وجود دارد. نخست اینکه ابراهیم تنها گمان کرد که باید فرزندش را قربانی خدا کند. خدا نیز نفرمود تو فرمان ما را اطاعت کردی بلکه فرمود این مطلب آزمون بزرگی بود و تو رویایت را محقق نمودی ! البته ابراهیم ع اخلاص خود را نشان داد و پاداش این اخلاص و ایمان راستین را گرفت اما آیا واقعا فرمان خدا قربانی کردن فرزندش بود؟ آیا خدا فرمان خلاف اخلاق هم صادر می کند؟ آیا به صرف دیدن یک خواب می توان اعمال خلاف اخلاق انجام داد؟ آیا ابراهیم در تشخیص منظور آن رویا درست عمل کرد؟ آیا فرستادن قربانی از طرف خدا برای جلوگیری از خطای ابراهیم ع نبود؟ من خود پاسخ این پرسشها را به درستی نمی دانم و هنوز در پی پاسخم. شمایی که این پرسشها را می خوانی آیا پاسخی داری؟
 
 

حافظ : آتش مورد پرستش زرتشتیان همان آتشی است که موسی در بیابان دید

بلبل ز شاخ سرو به گلبانگ پهلوی  . . . . . . . . . .  می​خواند دوش درس مقامات معنوی
یعنی بیا که آتش موسی نمود گل   . . . . . . . . . . .  تا از درخت نکته توحید بشنوی
از دید من این دو بیت حافظ محکمترین و نیز زیباترین استدلالی است که در حمایت از یگانه پرستی زرتشتی بیان شده. حافظ به بیانی رمز آمیز به زبان پهلوی که زبان دینی زرتشیان است اشاره کرده و در بیت دوم با رندی بسیار زیبایی گفته آتشی که مورد احترام زرتشیان است همان آتشی است که موسی در بیابان دید و خداوند از طریق درخت با وی سخن گفت.
[caption id="attachment_568" align="aligncenter" width="604" caption="موسی و درخت شعله ور"][/caption]

پرگو جهنمی است

پیامبر ما صلی الله علیه و آله فرمود: «هر که بسیار سخن گوید اشتباهش
بسیار باشد و هر که بسیار اشتباه کند گناهش بسیار باشد و هرکه بسیار گناه کند دوزخ برایش سزاوارتر است.»

از علی مرتضی به زمامداران!

در کار مردم تجسس و عیب جویی نکن :
و باید که دورترین افراد رعیت از تو و دشمنترین آنان در نزد تو ، کسى باشد که بیش از دیگران عیبجوى مردم است . زیرا در مردم عیبهایى است و والى از هر کس دیگر به پوشیدن آنها سزاوارتر است . از عیبهاى مردم آنچه از نظرت پنهان است ، مخواه که آشکار شود
اما برای نظارت بر کارگزاران خودت جاسوس و خبر چین قرار بده :
س در کارهایشان تفقد کن و کاوش نماى و جاسوسانى از مردم راستگوى و وفادار به خود بر آنان بگمار . زیرا مراقبت نهانى تو در کارهایشان آنان را به رعایت امانت و مدارا در حق رعیت وامى ‏دارد . و بنگر تا یاران کارگزارانت تو را به خیانت نیالایند
(قابل توجه کسانی که تمام وسایل ارتباطی مردم را کنترل می کنند)

تو را به سبب خطاهای کارگزارانت بازخواست خواهند کرد:
اگر در دبیران تو عیبى یافته شود و تو از آن غفلت کرده باشى ، تو را به آن بازخواست کنند
کارهای خود را برای مردم بزرگ نشان مده:
زنهار از اینکه به احسان خود بر رعیت منت گذارى یا آنچه براى آنها کرده‏ اى ، بزرگش شمارى یا وعده دهى و خلاف آن کنى
در گزینش دبیرانت بر حسن ظن و نظر خود تکیه مکن :
مباد که در گزینش آنها بر فراست و اعتماد و حسن ظن خود تکیه کنى

حکمتی از انجیل

درخت سالم میوه خوب میدهد و درخت فاسد میوه بد
درخت سالم نمی تواند میوه بد بدهد درخت فاسد نیز میوه خوب نمی دهد

پند نظامی گنجوی

عرفا معمولا راه دل را بر راه عقل برای رسیدن به خدا ترجیح می دادند و البته خیلی ها شون هم افراط می کردند. در این میان دلیلی که حکیم نظامی برای ترجیح راه دل می آورد جالب است. نظامی در مخزن الاسرار می گه عقل آدم  قبل از چهل سالگی کامل نمی شه بنا براین برای اینکه تا چهل سالگی معطل نشی باید راه دل و دلدادگی را بر گزینی !این هم اصل شعر :
طبع که باعقل بدلالگیست
منتظر نقد چهل سالگیست
تا به چهل سال که بالغ شود
خرج سفرهاش مبالغ شود
یار کنون بایدت افسون مخوان
درس چهل سالگی اکنون مخوان
دست برآور ز میان چاره جوی
این غم دل را دل غمخواره جوی