دل و آینه

در ادبیات فارسی از آینه بارها به عنوان تمثیلی از دل استفاده شده است.
به عنوان نمونه سعدی می گوید
دل آینه صورت غیبست ولیکن
شرطست که بر آینه زنگار نباشد
یا داستان مسابقه رومیان و چینیان بر سر نگارگری که در مثنوی آمده است.
از دید عرفا دل اگر چون آینه پاک باشد صورتهای غیبی به آسانی در آن نشان داده می شوند.یکی از جلوه های این دل های زلال تر از آینه الهامات اولیاست که از میوه های این جلوه های غیبی یکی
همین کتاب گرانقدر مثنوی یا دیوان حافظ است.
. آینه هنرش این است که هرچه جلویش بگذاری بی کم کاست نشانت می دهد. آینه هرچه به نور حساس تر باشد آینه تر است.
اما دلهایی هست که هزار بار از آینه زلال تر و حساس ترند. این دلها با دیدن اشک کودکی می گریند و با دیدن رنج جانوری می شکنند. این دلها حتی وقتی خونین می شوند هم باز زلال و حساسند و بارها حساس تر از آینه.این دلها حتی وقتی می شکنند زلال تر و شفاف تر می شوند.خدا نزد دل شکستگان است و اشک نشان شکستن دل است. اینجاست که می گویند نشانه زلالی دل اشک است و شوینده زنگار دل گریستن است اما چه گریستنی !؟
شنیدن کی بود مانند دیدن. خدا قسمت شما کند یا خودتان دلی زلال تر از آینه داشته باشید یا دست کم با کسی که چنین دل پاک و زلالی دارد مدتی همنشین شوید.